ديفتريا كبوتري(ابله)

[محمد مرادی]

ديفترياكبوتري (ابله)

---

  "اپي تليوماي واگير" يا "ديفتريا" اين دو نام ديگر بيماري مهلك ونام اشنا ابله مي باشند .

بسيار بيماري مهلك و واگير داري كه از خانواده بيماري هاي ويروسي مي باشد.

نوك پيكان اين بيماري به سمت جوجه كبوتراها نشانه رفته وانها مورد حجمه خود قرار مي دهد .

تا كنون تعداد چهار نوع از ان مورد شناساي قرار گرفته است:

1-ديفتريا ماكيان
2-ديفتريا بوقلمون
3-ديفترياكبوتر
4-ديفترياقناري
مدت زماني كه در بدن پرنده به صورت نهفته باقي مي ماند بين 14تا4روز بوده كه اغلب 7روز به طول مي انجامد
منشاء الودگي در جوجه هاي الوده به اين ويروس والدين مي باشند اما حشرات خونخوار وپشه ها نيز كماكان ناقلين اين ويروس به حساب مي ايند
از عوارض اين بيماري :
بي اشتهاي /كسالت وبي حالي/كاهش وزن/و در مواردي مرگ
معمولا اين بيماري مهلك قسمتهاي بدون پر بدن را مورد حمله قرار داده (اطراف دهان /چشمها وپاهاي پرنده )كه به سرعت وسعت يافته وبهم ملحق مي شوند .

در ابتلا به صورت حاد اين عارضه بعد از 3الي4روز دوباره ظاهر مي شود

علائم آبله:
 ضايعات پوستي:
كه درمناطق گرم ديده مي شود تمام پوست را مي پوشاند رو پاها وقسمت هاي پايين ساق ها وپلك هاو در اطراف بال ها مشاهده مي شود در دوره اي به طول 11روز زخم خشك شده واز بدن جدا مي شود ولي اثار زخم همچنان باقي مي ماند

شكل ديفتريايي:
دانه هاي پنيري شكل به رنگ زرد دردهان وحلق ظاهر مي گردد كه در ابتدا به صورت دانه هاي برجسته وشفاف مي باشند كه انها با تشكيل يك پوسته باعث به وجود امدن زخم مي گردندكه منجر به خس خس كردن پرنده هنگام تنفس مي شوند كه اگر به سرعت درمان نشود باعث خفگي مي گردد
بايد توجه داشت كه با توجه به مشاهده ضايعات دهاني اين بيماري با بيماري هاي كمبودويتامين A "كانديدياز" و"تريكومونياز" ، اشتباه گرفته نشود


روشهاي درماني اين بيماري:
در اين بيماري برداشت ضايعات پيشنهاد نمي گرددچون باعث انتشار عفونت وويروس مي شود اما باتوجه به ويروسي بودن اين بيماري بايد صبر كرد تاكه  بيماري  دوره خود را طي كند
ديده شده كه در مواردي جهت درمان از محلول تنتوريدكمتر از 1درصدويا گلسيرين يده استفاده مي شود
ضد عفوني كردن جايگاه با "پرمگنات پتاسيم "و واكسينه نمودن در سن مناسب ان (8هفتگي)بهترين راه مبارزه با اين ويروس مي باشد
(جهت افزايش اشتهاي پرنده مي توان دانه هارا مرطوب در اختيار ان قرار داد)

اين بيماري ناشي از ويروسي مقاوم مي باشد كه تواناي زندگي در جاهاي الوده وخوشك را تامدت بسياري دارا مي باشدكه كبوتران را درهر سني الوده مي كند
اشكال مختلف اين ويروس عبارتند از:

1-شكل پوستي(خشك)
ظهوردانه هاي قهوهاي رنگ در پاها و منقار ومكان هاي بدون پر و دراطراف چشم كه باعث كوري وعدم تواناي دانه برداشتن ودر اخر لاغري مي گردد

2-شكل يفتريايي(مخاطي)
ايجاد لايه زرد رنگ و روشن در داخل حلق و دهان كه باعث خفگي وسختي عمل بلع مي گردد

3-شكل مخاطي
در حالت سوم همزمان دونوع پيشين باهم بروز مي كند

 به دونو ع مستقيم وغير مستقيم مي تواند پرنده الوده گردد
*تشخيص
1-ظهوردانه هاي پوستي در نوع اول (پوستي )

2-درنوع دوم با جداكردن لايه ديفتريايي ازپوست خون ريزي را به دنبال خواهد داشت كه اين جدا سازي به سختي صورت مي گيرد

درمان دراين گونه ويروسي مرقون به صرفه نبوده ولي مي توان كارهاي زير را انجام داد

1-ماليدن محلول يدگليسرينه به نسبت 1/4پس از برداشتن غشاها و دانه ها

2-استفاده از اسپكتينومايسين 3بار درروز به مدت 3روز تزريق زير پوست گردن يا عضله به مقدار 5ميلي ليتردر صورت بروز عفونت هاي ثانوي

3-تجويز ويتامين A براي پرنده بيمار

4- پرمنگنات پتاسيم در اب اشاميدني به ميزام 1/10000 جهت ضد عفوني

5- روش هاي پيشگيرانه وجلو گيري ازورود بيماري به گله وجداسازي كبوتران بيمار

نكته قابل توجه اين است كه پرندگان نجات يافته تا اخر عمر در مقابل اين ويروس مقاوم مي شوند

 جوجه ها را درسن 6هفته گي واكسن زده كه به صورت چكاندن چند قطره ازواكسن در بالاي ران پرنده انجام مي گردد كه نشانه موفقيت اميز بودن ان سرخي محل مايه كوبي شده پس از4ت10روز مي باشد

بنا به تجربه شخصي بنده و پيش كسوتان امر دوتكه پوست اناررا داخل 2ليتراب انداخته تا لرت بيندازد ودرجاابي بريزيد


برگرفته از: كتاب بهداشت ونگهداري كبوتران